Sporen van smaragd, onder deze titel is er in het Spoorwegmuseum in Utrecht een tentoonstelling te zien over de geschiedenis en ontwikkeling van het spoor in het voormalig Nederlands-Indië. Hierbij verscheen ook een catalogus die een overzicht geeft vanaf de eerste spoorlijn in 1867 tot de problemen na de Tweede Wereldoorlog en de soevereiniteitsoverdracht in 1949. Typerend is ook hier net als in Nederland dat de aanleg van de eerste lijn ook particulier initiatief was maar dat de overheid ook in een later stadium ging participeren. Mooie oude foto’s laten zien wat er bij de aanleg allemaal aan te pas kwam qua techniek . Veel bekende Nederlandse spoorwegingenieurs hebben ook hier ervaring op gedaan, zoals de latere NS president-directeur Den Hollander. De posten in de hogere regionen van de bedrijven werden bijna uitsluitend bezet door de Nederlanders, voor de Indonesiërs waren er de overige functies. Door de bijkomende zaken zoals redelijke huisvesting e.d. was het voor hen wel aantrekkelijk om bij het spoor te werken.

Mede door de diversiteit van maatschappijen en spoorbreedtes is er nooit sprake geweest van een doorgaand net op Java en Sumatra. De Tweede Wereldoorlog eiste haar tol, niet alleen mensen maar ook aan materieel en infrastructuur. Na de capitulatie van Japan werd al snel geprobeerd de treinen weer te laten rijden, echter de politieke situatie maakte dit uiterst moeizaam en het herstel verliep dan ook langzaam. Het is een goed leesbare en overzichtelijke publicatie geworden, het had nog net iets meer gehad als er tot slot ook nog een hoofdstukje gewijd zou zijn geweest aan het spoorweg erfgoed in Indonesië. Met bilaterale hulp, o.a. van het Spoorwegmuseum, museumbedrijven en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wordt veel gedaan aan kennis overdracht op technisch, museaal en educatief terrein. Er zijn nog de nodige objecten overgebleven die de geschiedenis ter plekke laten zien. Niet alleen locomotieven maar b.v. ook stationsgebouwen. Het boek is ook goed vorm gegeven.

Evelien Pieterse: sporen van smaragd; per trein door Nederlands-Indië, 1867-1949. Zwolle, W-Boos, 2017. 144 p.; ill.;lit. opgave. ISBN 978 9462 582 118 / Prijs € 24,95

In de herfstvakantie van vrijdag 20 tot en met zondag 29 oktober vinden in Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad tal van activiteiten plaats in het teken van de Week van de Industriecultuur. Met een bomvol cultureel programma van onder meer theatervoorstellingen, haventochten, muziek, culinaire rondleidingen, bedrijfsexcursies en spectaculaire lichtprojecties laat het Noordzeekanaalgebied zijn rijke industriële verleden, heden en toekomst zien.

De week wordt op vrijdag 20 oktober om 19.00 uur geopend met een “Ode aan de Industrie” van Egon Kracht, een spectaculaire, gratis toegankelijke, performance bij Een Zee van Staal. Beeldenpark Een Zee van Staal ligt in het duingebied van Wijk aan Zee onder de rook van Tata Steel Europe.

Voor culinaire avonturiers vindt op 21 oktober een “running diner” plaats. Het driegangendiner voert je langs bijzondere locaties in IJmuiden met een rijke link naar de Industriecultuur. Kaarten via industriecultuur.nl vanaf 20 september.

Altijd al eens binnen willen kijken bij TATA Steel, Forbo Krommenie of Meneba? Benieuwd naar de vorderingen van Rijkswaterstaat bij het bouwen van de nieuwe zeesluizen in IJmuiden? Dit is je kans! Deze bedrijven openen hun deuren voor exclusieve rondleidingen aan geïnteresseerden. De activiteiten zijn gratis toegankelijk, reserveer wel vooraf je kaartje op industriecultuur.nl.

Bekijk het volledige programma van de Week van de Industriecultuur op www.industriecultuur.nl.

Herbestemming melkfabriek Laude kan van start

De gemeenteraad van Vlagtwedde heeft op 26 september 2017 ingestemd met een gemeentelijke bijdrage van € 300.000 voor de herbestemming van de melkfabriek te Laude (gemeente Vlagtwedde). BOEi had om de bijdrage gevraagd om meer zekerheid te genereren voor de herbestemming van de melkfabriek uit 1938. Voor de eerste fase is een investering van  € 850.000 nodig. Diverse ambachtelijke en creatieve bedrijven, waaronder een bierbrouwerij, hebben al interesse getoond. Vervolgens is op 11 oktober 2017 de koop gesloten tussen de eigenaar van de melkfabriek Laude en Boei. BOEi gaat nu starten met de restauratie van de voorgevel en enkele ruimtes. De Stichting Melkfabriek Laude heeft na 3 jaar hard werken deze aankoop mogelijk gemaakt door het maken van waardestellingen, haalbaarheidsonderzoeken en zoeken van draagvlak bij de bevolking en gemeente.

Vanaf 30 april is in het Gouverneurshuis in Heusden de tentoonstelling Heusden Mariteim te zien, over de rijke geschiedenis van de scheepswerf van Heusden. De vestingstad Heusden, gelegen aan de Maas, kent een rijke maritieme historie. In de middeleeuwen was scheepvaart al van groot belang voor de Heusdense economie. Maar door verzanding en verlegging van de loop van de Maas verloor Heusden zijn belangrijke functie aan het water.

Dat veranderde met de aanleg van de Bergsche Maas in 1904. Deze nieuwe waterloop gaf de Heusdense scheepsbouwindustrie een enorme impuls. De scheepswerf van Heusden groeide uit tot een speler van wereldformaat. Zo werd hier in 1939 het beroemde kabeljauw-visserschip Argus gebouwd voor een Portugese klant. Maar ook spitsen, kempenaars, sleepboten, sleephopperzuigers en zelfs containerschepen werden in het bescheiden stadje aan de Maas gebouwd.

Met een tentoonstelling, een maritieme belevingsroute, lezingen en educatieve activiteiten geeft het Gouverneurshuis de hele zomer van 2017 uitgebreid aandacht aan deze rijke maritieme geschiedenis. Centraal in de activiteiten staat de expositie Heusden Maritiem, die tot en met 1 oktober 2017 voor publiek te zien zal zijn in museum Het Gouverneurshuis. Deze tentoonstelling vertelt het verhaal van de ontwikkeling van de scheepswerf van Heusden: hoe deze, met name onder het bewind van Cornelis Verolme, uitgroeide tot een bloeiend bedrijf met honderden werknemers, en welke invloed deze groei heeft gehad op de sociale en economische ontwikkeling van Heusden in de twintigste eeuw.

Lezing over Cornelis Verolme Op dinsdagavond 27 juni houdt Ariëtte Dekker in het Gouverneurshuis een lezing over Cornelis Verolme: de meest excentrieke scheepsbouwer uit de Nederlandse historie. Centraal in haar lezing staat Verolme’s relatie met Heusden. U kunt kaartjes reserveren door te mailen naar info@heusdenmaritiem.nl. Kijk hier voor meer informatie. 

Kinderactiviteiten Met scheepsmodellen, foto’s, filmpjes, scheepsonderdelen, ooggetuigenverslagen en nog veel meer wordt de geschiedenis van de werf tot leven gebracht. Ook voor kinderen er is van alles te doen: ze kunnen hun eigen schip ontwerpen, ontdekken hoe je scheepsbeschuit bakt of een maritieme speurtocht maken.

Maritieme belevingsroute Meer dan twintig ondernemers in Heusden nemen deel aan Heusden Maritiem en bieden deze zomer maritieme producten aan, zoals een ‘Cologne Verolme’, een oorlam of houten speelgoedboten. Een wandelkaart met een door het Heusdens Bureau voor Toerisme (HBT) samengestelde route leidt de toerist langs de deelnemende winkels, galeries, cafés en restaurants. Haal de route op bij het Gouverneurshuis, bij het HBT, of bij een van de deelnemende ondernemers.

Partners Heusden Maritiem is een samenwerkingsverband tussen het Gouverneurshuis en de stichting Argus, opgericht om het erfgoed van de Heusdense scheepswerf te behouden en beheren. Daarnaast is ook het Streekarchief Langstraat Heusden Altena nauw bij de voorbereiding betrokken geweest. De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door o.a. Het Prins Bernhard Cultuurfonds, het Vaderlandsch Fonds ter aanmoediging van ’s-Lands Zeedienst, Stichting Verolme Trust en de Vrienden van de Gouverneur.

Tot 1 oktober zal de tentoonstelling Heusden Maritiem op donderdag en vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur en op zaterdag en zondag van 11.00 tot 18.00 uur te bezoeken zijn. Om zo veel mogelijk mensen in staat te stellen de expositie te bezoeken, is de toegang gratis. We hopen u te mogen verwelkomen!

Zaterdag 17 juni stond in het teken van de Dag van de Architectuur. Ter gelegenheid hiervan organiseerde USINE (Utrechtse Stichting voor industrieel erfgoed) die middag een excursie in Utrecht. De middag bestond uit een inleiding en een rondwandeling met als thema de transitie van het voormalige spoorgebied Utrecht-Zuilen. Aan deze geslaagde excursie namen ca. 35 belangstellenden deel. Eerst gaf Bert Poortman van USINE een lezing over het industrieel verleden van het laat in de 19^e eeuw tot ontwikkeling gekomen gebied en de ontwikkeling van deze gebieden van 1880 tot 2020. De lezing vondt plaats in een van de topstukken van het industrieel erfgoed in de spoorwegzone, het voormalige telegraafgebouw van de spoorwegen uit 1914. In de lezing werd aandacht besteed aan de rijke spoorweggeschiedenis van dit gebied en de aangrenzende industriële locaties van Werkspoor en (voorheen) de DEMKA in Utrecht-Zuilen. Tijdens de sportieve wandeling was er speciale aandacht voor werkplaatsen van de spoorwegen en de imposante hallen van Werkspoor, die ook van binnen werden bekeken. De excursie eindigt in de ‘Snorfabriek’, de voormalige bovenbouwwerkplaats van het spoor, die sinds enkele jaren is getransformeerd in een culturele ''hotspot''.

De Utrechtse Stichting voor Industrieel Erfgoed (USINE) is in 1995 opgericht om provincie breed over het industrieel erfgoed ‘te waken’. USINE heeft kennis van het industrieel erfgoed in stad en provincie Utrecht. USINE ondersteunt initiatieven om het te behouden of een andere functie te geven. Meer informatie is te vinden op ; www.usine-utrecht.nl

Luchtwachttoren 7O1 feestelijk geopend

WARFHUIZEN Luchtwachttoren 7O1 in Warfhuizen is vrijdag onder grote belangstelling feestelijk geopend. Passend bij de voormalige functie van de toren, kwam een vliegtuigje laag overvliegen tijdens de opening.

Gedeputeerde Staghouwer en plaatsvervangend commandant van de vliegbasis Leeuwarden Luitenant-Kolonel Keizer waren de eersten die de toren beklommen. Ook de vorige eigenaar Pek van Andel en Stichting Luchtwachttoren 7O1 Warfhuizen – die zich jarenlang heeft ingezet voor het behoud en restauratie van dit militaire erfgoed – waren daarbij. Boven kregen ze uitleg over de werking van het luchtwachtinstrument door Sandra van Lochem, specialist op het gebied van de luchtwachttorens.

Bijzonder was ook de aanwezigheid van twee oud-luchtwachters, die tijdens de Koude Oorlog op deze en andere militaire uitkijktorens werkzaam waren. De vrijwilligers van het Korps Luchtwachtdienst speurden destijds het luchtruim af, op zoek naar vijandige Russische vliegtuigen. Luchtwachttoren 7O1 maakte deel uit van een netwerk van 276 uitkijkposten dat tussen 1951 en 1956 verspreid over het land werd aangelegd. De luchtwachttoren verloor zijn militaire functie, maar bleef overeind en is nu één van de negentien nog bestaande luchtwachttorens. Dankzij de steun van velen is de restauratie van de toren afgerond. Het Groninger Landschap is zeer verheugd dat dit militair erfgoed behouden is gebleven en dat de ruim 15 meter hoge toren nog steeds een opvallende markering in het eeuwenoude wierdenlandschap is.

Vrijwilligers van Het Groninger Landschap zullen met ingang van volgend voorjaar de toren openstellen voor geïnteresseerden. Bezoekers kunnen de toren beklimmen, plaatsnemen in de schuilnis, met de verrekijker het luchtruim afspeuren en de positie van passerende vliegtuigen bepalen met behulp van de plottafel. De openstellingen zullen aangekondigd worden op http://www.groningerlandschap.nl/">www.groningerlandschap.nl

“TUSSEN STOOM EN STROOM” 30 jaar De Nederlandse Gemalenstichting

De Nederalndse Gemalen Stichting (NGS) bestaat dit jaar 30 jaar. ter gelegenheid van dit jubileum organiseert de NGS een jubileumstudiedag op vrijdag 10 november 2017 in Lelystad, locatie:   Batavialand Oostvaardersdijk 01-09, Lelystad  Navigatiesysteem Bataviaplein 2  

10.30 Inloop en ontvangst met koffie/thee

11.10 Welkom door dagvoorzitter

11.15 Welkom door de voorzitter NGS Herman Dijk,  Dijkgraaf Waterschap Drents Overijsselse Delta

11.30 Leo van Gelder, Heemraad Waterschap Hollandse Delta  

11.50 Belang van duurzaamheid en historie Hetty Klavers, Dijkgraaf Waterschap Zuiderzeeland met Roos van den IJssel, jeugddijkgraaf Waterschap Zuiderzeeland

  12.20 Pubquiz, Jan Reijnen, bestuur NGS 

13.00 Lunch

14.15 30 jaar Nederlandse Gemalenstichting, Henrike Branderhorst, Hoofd afdeling Water en RO Tauw bv

14.35 Toelichting op het boek tussen stoom en stroom, Daan van Rijn, bestuur NGS

14.50 Uitreiking boek door Herman Dijk aan Hans Oosters, Dijkgraaf Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en voorzitter Unie van Waterschappen 

15.00 Inleiding bezoek Gemaal Wortman, Ton Leijten, Heemraad Waterschap Zuiderzeeland

15.20 Film, omroep Flevoland (uitzending juni 2017) Gemaal is de basis van de landschapskunst

15.35 Afsluiting 

15.45 Borrel en tevens mogelijkheid tot bezoek Gemaal Wortman (draaiende) Oostvaardersdijk 32

Exact tien jaar nadat de Koninklijke Sphinx BV verdween uit het Maastrichtse stadscentrum ziet op 27 oktober 2017 het fotoboek SPHINX van fotograaf Henk Houben het licht. Als oud-productiemanager van de Sphinx had de fotograaf tussen 2000 en 2007 vrij toegang tot alle locaties en afdelingen van het bedrijf. Dat bood hem de unieke mogelijkheid om op zijn eigen artistieke wijze de nadagen van de Sphinx aan de Boschstraat fotografisch vast te leggen.

De 150 beste foto’s in één boek

Fotograaf Henk Houben heeft een bijzondere fascinatie. Sinds jaar en dag is hij in de ban van de Sphinx en de bedrijfsgebouwen van deze wereldwijd bekende keramische fabriek. De laatste episode uit de rijke geschiedenis van de meest bekende Maastrichtse aardewerkfabriek bracht hij daarom in ruim 5.000 foto’s in beeld. Uit deze omvangrijke collectie heeft de fotograaf nu een rijk fotoboek samengesteld. In 150 foto’s geeft dit fotoboek een bijzondere blik ‘achter de schermen’ van de Sphinx. Maar voor alles is het boek een uniek tijdsdocument dat het verhaal vertelt van het vervlogen verleden van de Maastrichtse aardewerkindustrie.

De herbestemming van de oude Sphinxpanden die nu volop gaande is maken het boek extra actueel. Met dit fotoboek in de hand kan heel goed ‘oud’ naast ‘nieuw’ worden gelegd.

Beeld en tekst

Naast de indrukwekkende foto’s beschrijft een aantal auteurs in diverse beschouwende teksten, gedichten en geschiedverhalen de ruim 170 jaar historie van de Sphinx. Vanaf de stichting door Petrus Regout in 1834 tot de sluiting van de laatste vestiging in de Beatrixhaven in 2009. De teksten zijn geschreven door Jac van den Boogard, Caspar Cillekens, Wim Dijkman, Erwin Gerardu, Henk Houben, Ad van Iterson, Servé Minis en oud-medewerkers.

Het 168 pagina’s tellende fullcolour boek met de alleszeggende titel ‘SPHINX’ wordt door de fotograaf in eigen beheer uitgegeven. Het boek kost €26,95 en is onder andere te koop bij boekhandel Dominicanen. Online kan het boek worden aangeschaft op www.henkhouben.nl (onder ‘shop’).

Precies 100 jaar geleden vond de eerste Jaarbeurs in Utrecht plaats: dé ontmoetingsplek voor de Nederlandse handel en industrie. De Jaarbeurs zette vanaf het begin fors in op reclame: op stations in het hele land lonkten kleurrijke affiches naar potentiële bezoekers. Tot 28-1-2018 vind je in Het Utrechts Archief de mooiste affiches van de Jaarbeurs uit de periode 1917-2017. De eerste jaarbeurs was meteen een groot succes, met meer dan 150.000 bezoekers in twee weken tijd. Vanaf dat moment was de Jaarbeurs niet weer weg te denken uit de Utrecht. Een van de vaste afficheontwerpers was Henri Pieck, die in 1926 ook het beeldmerk van de Jaarbeurs ontwierp, dat tot op de dag van vandaag gebruikt wordt. Sinds de jaren ’90 bewaart Het Utrechts Archief een groot gedeelte van het archief van de Jaarbeurs, waaronder een grote collectie affiches.

In onze tentoonstelling ziet u de mooiste affiches uit de periode 1917-2017. Alle voor die periode kenmerkende stijlen komen in deze affiches voorbij. Deze affiches zijn nog niet gedigitaliseerd, dus alleen te bekijken in deze tentoonstelling. In het begin van de 20e eeuw speelden affiches een prominente rol bij de promotie van goederen en diensten. Gerenommeerde kunstenaars kregen opdrachten en maakten prachtige affiches op het snijvlak van kunst en reclame. Sinds de succesvolle organisatie van de eerste Jaarbeurs in 1917, verschenen er honderden affiches die door heel Nederland werden verspreid. In de beginjaren, een roerige tijd met economische crises en oorlogsdreiging, lag de nadruk op een nationale symboliek met leeuwen, schepen in zwaar weer en de driekleur.

Na de oorlogsjaren werd het beeld zakelijker en abstracter, zoals in de jaren ’60 en ‘70, toen geometrische lijnen en felle kleurvlakken het beeld domineerden. In 1922 verscheen de handelsgod Mercurius voor het eerst op een affiche van de Jaarbeurs. Een paar jaar later ontwierp Henri Pieck het logo van een U (van de stad Utrecht) met een gevleugelde helm. Dit beeld wordt tot op de dag van vandaag gebuikt en komt in verschillende vormen terug in de affiches in de expositie: soms subtiel verwerkt in een illustratie, soms een gigantische blikvanger.  

Utrechts Archief, hamburgerstraat 28, 3512 NS Utrecht

Sporen van smaragd, onder deze titel is er in het Spoorwegmuseum in Utrecht een tentoonstelling te zien over de geschiedenis en ontwikkeling van het spoor in het voormalig Nederlands-Indië. Hierbij verscheen ook een catalogus die een overzicht geeft vanaf de eerste spoorlijn in 1867 tot de problemen na de Tweede Wereldoorlog en de soevereiniteitsoverdracht in 1949. Typerend is ook hier net als in Nederland dat de aanleg van de eerste lijn ook particulier initiatief was maar dat de overheid ook in een later stadium ging participeren. Mooie oude foto’s laten zien wat er bij de aanleg allemaal aan te pas kwam qua techniek . Veel bekende Nederlandse spoorwegingenieurs hebben ook hier ervaring op gedaan, zoals de latere NS president-directeur Den Hollander. De posten in de hogere regionen van de bedrijven werden bijna uitsluitend bezet door de Nederlanders, voor de Indonesiërs waren er de overige functies. Door de bijkomende zaken zoals redelijke huisvesting e.d. was het voor hen wel aantrekkelijk om bij het spoor te werken.

Mede door de diversiteit van maatschappijen en spoorbreedtes is er nooit sprake geweest van een doorgaand net op Java en Sumatra. De Tweede Wereldoorlog eiste haar tol, niet alleen mensen maar ook aan materieel en infrastructuur. Na de capitulatie van Japan werd al snel geprobeerd de treinen weer te laten rijden, echter de politieke situatie maakte dit uiterst moeizaam en het herstel verliep dan ook langzaam. Het is een goed leesbare en overzichtelijke publicatie geworden, het had nog net iets meer gehad als er tot slot ook nog een hoofdstukje gewijd zou zijn geweest aan het spoorweg erfgoed in Indonesië. Met bilaterale hulp, o.a. van het Spoorwegmuseum, museumbedrijven en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed wordt veel gedaan aan kennis overdracht op technisch, museaal en educatief terrein. Er zijn nog de nodige objecten overgebleven die de geschiedenis ter plekke laten zien. Niet alleen locomotieven maar b.v. ook stationsgebouwen. Het boek is ook goed vorm gegeven.

Evelien Pieterse: sporen van smaragd; per trein door Nederlands-Indië, 1867-1949. Zwolle, W-Boos, 2017. 144 p.; ill.;lit. opgave. ISBN 978 9462 582 118 / Prijs € 24,95

In de herfstvakantie van vrijdag 20 tot en met zondag 29 oktober vinden in Beverwijk, IJmuiden en Zaanstad tal van activiteiten plaats in het teken van de Week van de Industriecultuur. Met een bomvol cultureel programma van onder meer theatervoorstellingen, haventochten, muziek, culinaire rondleidingen, bedrijfsexcursies en spectaculaire lichtprojecties laat het Noordzeekanaalgebied zijn rijke industriële verleden, heden en toekomst zien.

De week wordt op vrijdag 20 oktober om 19.00 uur geopend met een “Ode aan de Industrie” van Egon Kracht, een spectaculaire, gratis toegankelijke, performance bij Een Zee van Staal. Beeldenpark Een Zee van Staal ligt in het duingebied van Wijk aan Zee onder de rook van Tata Steel Europe.

Voor culinaire avonturiers vindt op 21 oktober een “running diner” plaats. Het driegangendiner voert je langs bijzondere locaties in IJmuiden met een rijke link naar de Industriecultuur. Kaarten via industriecultuur.nl vanaf 20 september.

Altijd al eens binnen willen kijken bij TATA Steel, Forbo Krommenie of Meneba? Benieuwd naar de vorderingen van Rijkswaterstaat bij het bouwen van de nieuwe zeesluizen in IJmuiden? Dit is je kans! Deze bedrijven openen hun deuren voor exclusieve rondleidingen aan geïnteresseerden. De activiteiten zijn gratis toegankelijk, reserveer wel vooraf je kaartje op industriecultuur.nl.

Bekijk het volledige programma van de Week van de Industriecultuur op www.industriecultuur.nl.

De nieuwsjaarsbijeenkomst van de Federatie Industrieel Erfgoed Nederland (FIEN) vindt plaats in Zutphen, op zaterdag 20-1-2018.

Ook in 2017 is op het gebied van het industrieel erfgoed is weer van alles gebeurd. Mede dankzij het rijk geschakeerde veld van al die betrokken organisaties. Voldoende stof om weer eens, in informele sfeer, met elkaar bij te praten en weer eens met elkaar van gedachten te wisselen tijdens de traditionele FIEN-nieuwjaarsbijeenkomst.

Ook deze keer zitten we op een lokatie ergens midden in het land die goed met OV bereikbaar is, wat voor velen van ons toch een prettige bijkomstigheid is. Sterker nog, de plaats van samenkomst, het Koelhuis, ligt nog geen 5 minuten lopen van het station Zutphen. Dankzij particulier initiatief is dit bijzondere bouwwerk de afgelopen jaren getransformeerd tot een interessante ontmoetings- en werkplaats. Onderweg erheen komt u nog meer gebouwen tegen die vroeger deel uitmaakten van het industriegebied ten noorden van de spoorlijn en nu onderdeel vormen van de nieuwbouwwijk Noorderhaven.

Pal achter het station treft u de gerestaureerde ''Driekant Broodfabriek'' (mét een mooi assortiment biologisch brood en andere ‘deegwaren’) en een herbestemd Pakhuis, in gebruik bij het Innovatiegilde.

Het adres van het Koelhuis: Coenensparkstraat 1, 7202 AN, Zutphen: https://hetkoelhuis.nl/

In verband met de catering verzoek ik u mij via de e-mail te laten weten of u komt: secretaris@industrieel-erfgoed.nl

Globale indeling van zaterdagmiddag 20 januari 2018": 

13.30 uur: Inloop met koffie/thee, appelgebak met slagroom

14.00 uur: welkom door 'dagvoorzitter'/secretaris FIEN; nieuwjaarstoespraak Erik Nijhof, voorzitter FIEN

14.15 uur: Introductie en rondleiding door gastheer/gastvrouw: de ontwikkeling van het Koelhuis en in het bijzonder de drie petten: ontwikkelaar, eigenaar en exploitant die zij vervullen, en wel tot op heden zonder subsidie

14.45 uur: lezing, rondwandeling of presentatie m.b.t. de historische ontwikkleing van het industriegebied Noorderhaven/Zutphen. Een en ander hangt af van het weer en beschikbaarheid sprekers

15.15-16.00 uur: napraten, informeel samenzijn

Met vriendelijke groet

1. van Hooff

secretaris

Bodegraven leefde van de kaas. Met een kaasfabriek, een kaasmarkt en tientallen kaashandels. Nog steeds staan er grote kaaspakhuizen. Van de tientallen kaashandels die er ooit waren is nog een handvol over. Over de geschiedenis van al die bedrijven is nu een boek verschenen: Kaas, Verhalen over kaas en Bodegraafse kaashandelaren….   Op 21 maart 1882 werd in Bodegraven de eerste kaasmarkt gehouden, met zeven partijen kaas en vijf handelaren. De aanvoer groeide snel en ook de kaashandel. In 1925 telde de lijst van kaashandels in Bodegraven 55 namen. Vanuit het hele land en ook het buitenland kwamen handelaren naar Bodegraven. Sommigen stichtten er bedrijven. Daartoe behoorde onder meer de firma Heineken, opgericht door een familielid van Gerard Heineken die in Amsterdam een brouwerij begon. ​​​​​​​ 

De Bodegravers waren ondernemend en gingen de boer op in binnen- en buitenland. Een zeer ondernemende kaashandel was Baars, die in 1969 een zuivelfabriek kocht en daar de bekende Leerdammer gatenkaas ging produceren. Het is een voorbeeld van hoe de Bodegraafse bedrijven inspeelden op veranderingen. Van boerenkaas schakelden ze over op fabriekskaas. En omdat de grote kaasfabrieken steeds meer zelf hun kaas gingen verhandelen, lieten groothandels hun eigen merkkazen produceren of gingen ze zich toeleggen op het versnijden en verpakken van kaas. Na 1970 nam het aantal bedrijven af door schaalvergroting en fusies. Anno 2016 zijn er nog zo’n 15 groothandelsbedrijven in Bodegraven waarvan een aantal tot de grootste van Nederland behoort: Zijerveld, Van der Sterre-groep, Vergeer Kaas, Vepo Cheese.  

In het boek, samengesteld door Leendert Spijker en Leny van Eijk-Van Os, zijn bijna 100 bedrijven beschreven op 300 pagina’s. Het is een uitgave van de Historische Kring Bodegraven. Te koop voor € 25: info@historischekringbodegraven.nl.

Op 20 januari 2018, tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst van FIEN werd de vernieuwde FIEN-website gepresenteerd. Plaats van handeling was het voormalig Koelhuis In Zutphen, inmiddels getransformeerd tot een zalen- en horecacentrum.

In 2017 is door een werkgroep, bestaande uit Michiel Kruidenier (oud-bestuurslid FIEN), Marcel Overbeek (redacteur FIEN website), Kasper Sloots (nieuwe webmaster website FIEN) Senn Jacobs,(communicatie medewerker BOEI opgevolgd door Michiel Rohlof, hoofd Communicatie) o.l.v. vicevoorzitter FIEN Leo Hardus hard gewerkt om deze site vorm te geven.

Michiel Rohlof en voorzitter FIEN Erik Nijhof openden de site door een doek van het scherm af te trekken.

De site kan nog niet life, aangezien nog aanpassingen moeten worden gedaan. De verwachting is dat deze binnen enkele weken zijn afgerond, waarna de site online komt.

De aanwezige 40 vertegenwoordigers van de Aangesloten Organisaties reageerden positief.　

Er komt een woontoren van 32 meter bovenop het monumentale badhuis aan de Oldenzaalsestraat in Hengelo. Een grote meerderheid van de gemeenteraad van Hengelo heeft vanavond met het plan van projectontwikkelaar Aard van Alsté ingestemd. Als alles meezit, kan de bouw nog dit jaar beginnen.

Met behulp van een grote mobiele telescoopkraan is bij Damen Shipyards Den Helder de 17 ton wegende stoomketel uit het ketelruim van de monumentale zeegaande stoomsleepboot Noordzee gehesen. De afgekeurde ketel uit 1922 wordt binnenkort vervangen door een geheel opgeknapt, jonger exemplaar.

Aan de hijsoperatie op de Helderse werf gingen wel de nodige voorbereidingen vooraf. Nadat eerst al het leidingwerk aan en om de ketel plus de vlamkasten en de isolatie waren verwijderd, moest een groot gat in het dek rond de schoorsteen worden gezaagd. ”Hierna kon pas de mobiele telescoopkraan in actie komen”, zegt woordvoerder Paul Schaap van de Stichting Stoomsleepboot Noordzee. ”Met behulp van de kraan werden eerst de schoorsteen en de sleephaak van de sleepboot getakeld. Dit alles had een gewicht van 3,5 ton. Vervolgens moest de stoomketel precies onder het gat dat in het dek was gezaagd, gemanoeuvreerd worden. Pas hierna kon de robuuste stoomketel, die maar liefst 17 ton woog, uit het ketelruim getakeld worden. De oude ketel is in 1922 gefabriceerd op de Blohm & Voss werf in Hamburg”. De komende tijd zal worden gebruik om het ketelruim schoon te maken en te conserveren.

Ondertussen wordt door diverse vrijwilligers achter de schermen hard gewerkt om de vervangende ketel met toebehoren gereed te maken voor installatie aan boord van de Noordzee. Dit gaat binnenkort gebeuren. Paul Schaap vervolgt: ”Met het verwijderen van de oude ketel is een heel belangrijke stap gezet om de unieke sleepboot in haar oude glorie te herstellen om deze straks weer als werkend industrieel erfgoed aan het nageslacht te kunnen tonen”. De Stichting Stoomsleepboot Noordzee verwacht in de loop van dit jaar weer met de Noordzee te kunnen varen, maar is nog wel op zoek naar donateurs om de restauratie ook financieel rond te krijgen.

Het Evoluon in Eindhoven is aangewezen als rijksmonument, heeft de gemeente bekendgemaakt. Het gebouw wordt gebruikt als congres- en evenementencentrum en als ruimte voor tentoonstellingen.

Het Evoluon, dat lijkt op een vliegende schotel, werd in 1966 geopend. Het werd ontworpen door Louis Kalff en Leo de Bever in opdracht van Phillips, ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan.

Tot 1989 was het Evoluon een techniek- en wetenschapsmuseum. Begin januari 1994 werd het gebouw door het college van B en W aangewezen als gemeentelijk monument. Die status wordt nu ingetrokken.

Volgens de gemeente Eindhoven worden dit jaar meer details bekendgemaakt over de toekomst van het monument. Een van de ideeën is om een rijksmuseum voor design te vestigen in het Evoluon.